Milli Mücadelede Yenişehir(2)

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Yunan birliklerinin Bursa'da ve bunun yanı sıra Mudanya ve Gemlik'te konuşlanmış olması. Karargahlarının buralarda kurulu olması Yenişehir işgalinde bir dezavantaj teşkil etmekte idi. Emelleri Anadolu içleri olan, hedefleri Ankara Hükümeti olan Yunan ordusu her ileri harekatında karargahlarına yakın coğrafi noktada bulunan Yenişehir'i işgal etmiş ve her Anadolu içerisinden geri püskürtülmesinde Yenişehir'i terk etmek zorunda kalmıştır. Buda Yenişehir'in beş kez el değiştirmesine ve her el değiştirmesinde ise farklı bir zulme uğramasına sebep olmuştur. Yenişehir'de yaşanan zulümler defa kez Büyük Millet Meclisinde de tartışma konusu olduğu görülmektedir. Zira Yenişehir Bursa ilinin en fazla yıkıma ve şiddete uğrayan ilçeleri arasındadır.

Nitekim 1921 yılının Ocak ayı başında kendilerine göre yeterli hazırlıkları yaptıklarına inandıktan sonra 6 Ocak 1921 günü harekete geçen Yunan ordusu ikinci kez Yenişehir'i işgal ederek Anadolu içlerini bir kez daha zorlamak istediler. 1. İnönü Savaşı olarak tarih sayfalarına giren mücadelenin ardından 14 Ocak günü Gökbayrak Cemal Bey'in emrindeki Taburun Köprühisar üzerine ileri harekatı ile Yunan ordusu hızla Yenişehir'i terk etmiştir.

1. İnönü Savaşında yenik düşen geri çekilmek zorunda kalan Yunan Ordusu Mart ayı içerisinde toparlanmış gerekli destekleri almış ve 23 Mart 1921 günü tekrardan bir ileri harekata kalkışmıştı. Üç koldan gerçekleşen saldırı planında orta kol Yenişehir Ovasından ilerleyerek üçüncü kez Yenişehir'i işgal etti. Yenişehir'i savunmakla görevli 5. Türk Süvari Alayı düşmanı oyalayarak geri çekilmesi ve geri mevzilerde Türk güçlerini toplayarak Yunan'a güçlü bir saldırı planı yapılması Yenişehir'in 4 Nisan 1921 tarihine kadar tekrardan Yunan Ordusu kontrolüne geçmesine sebep oldu.

Yenişehir'e ilk üç işgal girişiminde başarılı olamayan Yunan ordusu Temmuz ayı başlarına kadar toparlanma sürecine girdi. Temmuz ayı başlarında güçlü bir ordu oluşturulduğuna inanan Yunan yetkililer tekrardan bir saldırı planı yaptılar. Düşmanın her seferinde uyguladığı işkence ve vahşetten bıkmış usanmış olan halk bu saldırı öncesi Yenişehir'i terk ederek daha içlere genelde Eskişehir ve Adapazarı yönlerine göç etmeye başlamıştı. Türk birlikleri de taktik gereği geri çekilmiş iç cephelerde gerekli hazırlıkları yapmaya başlamışlardı. Böyle bir durum içerisinde Yunan ordusunun Kuzey Tümeni hiç bir direniş ile karşılaşmadan Yenişehir'i dördüncü kez işgal ettiler. Savaş iç cephelerde devam etti. 16 Temmuz günü Türk birliklerinin ileri harekatı ile Yenişehir dördüncü işgalinden de kurtarılarak tekrardan Türk birliklerinin eline geçti.

Ne var ki Yunan ileri harekatı devam etmekteydi. 24 Temmuz'daki Yunan ileri harekatı ile Yenişehir beşinci kez Yunan idaresine girdi. Bu kez işgal uzun sürecekti Büyük Taarruza kadar geçen süre içerisinde 6 Eylül 1922 gününe dek Yunan birlikleri Yenişehir'i işgalleri altında tuttular.

6 Eylül 1922 günü; Türk birlikleri 18. Tümen Müfrezesi 24. Alay Komutanı buyruğunda Köprühisar'dan Yenişehir doğrultusunda ileri harekete geçti. Yol boyunca Yunan birliklerine rastlanmaksızın saat 14:30'da kasabaya girdi. Böylece Yenişehir için o karanlık işgal günleri sona ermiş oldu.

Yunan ileri harekatlarının hemen her birinde işgalin acısını yaşayan Yenişehir toplamda beş kez işgal gelmiş ve bu işgallerde 446 gün esaret yaşamıştır. Yaşanan bu işgallerde birçok köy yakılıp yıkılmış. Malları gasp edilmiş, namusları lekelenmiştir. Özellikle işgallerden cesaret olan çevre gayrimüslim ahali evlerden camilere dek soyulmadık hiç bir yer bırakmamıştır. Yenişehir içerisinde tüm resmi binalar yıkılmış, yakılmış halkın geçimini sağladığı işyerleri yağma edilmiş ibadethaneler ya top atışlarıyla ya da kundaklanarak talan edilmiştir.

Yenişehir işgaller sürecinde eşi benzeri görülmedik zulümler yaşarken milli mücadeleye katkı vererek gerek düzenli orduya asker vermiş gerekse de etrafta kurulan çetelere katılanlar sayesinde işgalciler ile mücadele etmiştir. Subaşı köyünden Aslan Bey'in kurduğu çete bölgede işgalci Yunan birliklerine dönem dönem oldukça ciddi zayiatlar verdirmiştir. Bölgenin coğrafi olarak İstanbul Ankara ulaşımında geçiş noktası olması nedeniyle İstanbul hükümetinden Anadolu'ya Mustafa Kemal himayesine geçen kişilerin uğrak noktası olmuş. Yenişehir Milli mücadele dönemince hem işgaller ile hem de istihbarat olarak hareketliliğini her zaman korumuştur.

Arşiv kayıtlarında yer alan Yunan askeri tarafından katledilen haIkı gösteren ibretlik bir vesika

Yunan askeri birliklerinin Yenişehir bölgesine kurdukları karargah.

 

 

 

 

 

 

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
vir_sl_
Virüslü
Milli Mücadelede Yenişehir(2)
Uygulamayı Yükle

Uygulamamızı yükleyerek içeriklerimize daha hızlı ve kolay erişim sağlayabilirsiniz.