Geri İade Etmek
Birkaç gün önce yolda yürürken şık giyimli iki bayanla karşılaştım. Her ikisinin de ellerinde üçer beşer poşet var. Belli ki alışverişten dönüyorlar.
Yanlarından geçerken kadının biri yanındakine seslendi:
“Gömleği geri iade almadılar.”
Ablalarım! Canım ablalarım! Sosyetik geçinmeye çalışan kifayetsizler!
Bu bir anlatım bozukluğudur; çünkü eş anlamlı sözcükler aynı cümlede kullanılmaz. Bu cümleyi şöyle kurmalısınız:
“Gömleği geri almadılar.” ya da “Gömleği iade almadılar.”
Sıkça yapılan başka yanlışlıklar da var. Aynı cümle içinde şu sözcük kalıplarını da kullanamazsınız:
“Nüans farkı”, “örneğin mesela”, “kalan bakiye”, “arka fon”, “full dolu”, “tamam okey”, “ilgi alaka” …
Hanımlar lütfen! Sonra size cahil derler.
***
Aynen
Bağımsız düşünemeyen, düşündüklerini söyleyemeyen, iki cümleyi bir araya getirmekten aciz kişilerin kullandığı bir onaylama sözüdür.
“Aynen öyle”, Aynen aynen” gibi versiyonları da vardır. Dağarcık düşmanı, diyalog köreltici bir sözcük.
“Aynen” sözcüğü son yıllarda Türkçeyi esir aldı. Covid 19 gibi tehlikeli ve hızlı şekilde yayılıyor. Akademisyeninden pazarcısına kadar her kesimin diline yapıştı.
“Aynen” kabilesinin fertleri tek sözcükle anlaşmayı beceriyorlar. Bu sevimsiz sözcüğü ne kadar çok kullandıklarının bile farkında değiller.
Geçenlerde, bu kabilenin reisi konumundaki birisiyle konuşurken aramızda şöyle bir diyalog geçti:
“Reis! Konuşurken “Aynen” sözcüğünü çok kullanıyorsun?”
Reis yanıt verdi:
“Aynen!”
