Siyasal iktidarın himmetiyle ve yoksulların alın teriyle birdenbire zenginleşen görgüsüzler için İngilizler şöyle der: “Zenginliğe koşarak gidenler suçsuz kalamazlar.” “Çok söz yalansız çok mal haramsız olmaz.” diyen atalarımız da aynı görüştedir. Fransız düşünür Saint Simon’un zenginlik konusundaki düşüncesi daha serttir. Ona göre, “Zenginlik hırsızlıktır.”
Zengin olmanın yolu pek çoktur ama bunların çoğu kötü yollardır. Bu yollardan birkaçı üzerinde kısaca durayım.
Türkiye gibi geri bıraktırılmış ülkelerde zengin olmanın kolay yolu iktidarı elinde tutanların yandaşı ve emir kulu olmaktır. Bunlar dalkavukluk yapmaya, boyun eğmeye, aşağılanmaya ve suç ortaklığı yapmaya kodlanmış kişilerdir. Kendilerinden daha aşağı kişilere boyun eğmek, yavşaklık yapmak bu tip insanlara zor gelmez.
Zengin olmanın başka bir yolu da istifçiliktir. Bazı uyanıklar, hangi malların fiyatının yüksek olacağını, hangi malların karaborsaya düşeceğini önceden görüp ona göre mal depolarlar. Piyasa düşündükleri gibi şekillenirse köşeyi dönerler.
Tefecilik, en kötüsü olmakla birlikte diğerlerine göre daha güvenlidir. Tefeci, kovanlara zarar veren yaban arısı gibidir. Hiçbir şey üretmeden hiçbir emek sarf etmeden zenginleşir. Tefeciler uyanık ve acımasız kişilerdir. Teminat almadan Tanımadıkları ve güvenmedikleri kişilere para vermezler. Tefecilik birçok kişinin varını yoğunu kemirip yok eden bir kurttur.
Nadiren de olsa doğru yoldan sapmadan, dalavereye başvurmadan dürüst yollarla, alın teriyle ve tutumlulukla elde edilen zenginlikler de vardır. Bu tür zenginlikler ağır ağır oluşur. Bunlar bıkmadan usanmadan çaba gösterirler, temiz iş görürler ve güven oluştururlar.
Ekonomik açıdan zorlanan kişilerin mallarına çökerek zengin olanların sayıları da giderek artıyor. Bu yolla zengin olma hırsı adaletin düzgün çalışmadığı, çetelerin azgınlaştığı, mafyatik yöntemlerin acımasızca uygulandığı, adalet sisteminin çöktüğü ülkelerde kanlı çatışmalara neden oluyor.
Geri bıraktırılmış ülkelerde zengin olma yolları hakkındaki açıklamalarımı burada bırakıp size şu soruları yönelteyim:
Yalanla dolanla, zorbalıkla, haksızlıklarla hatta suç işleyerek elde edilen zenginlik insana huzur verebilir mi? Bu kişiler elde ettikleri zenginliklerinin tadını çıkarabilirler mi? Haydan gelen huya gitmez mi? Zenginlik onları tehlikelerden, sıkıntılardan kurtarabilir mi? Varlığını yoksulların üzerine inşa eden kişi mutlu olabilir mi?
Bu soruları yanıtlayacağımı sandınız değil mi? Her şeyi benden beklemeyin.
Peki, ben zengin olmak ister miyim? Ben zaten zenginim. Kimseye borcum yok. Üç kuruş için ciğeri on para etmeyenlere şaklabanlık yapmıyorum. Ekmeğimi kendi alın terimle kazanıyorum. Emeksiz zengin olanları, kitapsız bilgin olanları, sermayesi din olanları çevremde tutmuyorum.
Helal kazanç ile yağlı pilav yenmezmiş. Ben zaten yağlı pilavı hiç sevmem.
