Sansür, sinema ve tiyatro yapıtlarının, her tür yayımın ve yayının hükumetçe önceden denetlenmesi işi, bunların oynanmasının, gösterilmesinin, yayımlanmasının izne bağlı olması.
TDK böyle tanımlamış sözlükte.
Bir de bunun otosansürü var.
Bu ise daha çok kişinin ürettiği sanat eseri ya da fikre paylaşmadan önce kendiliğinden sansür uygulaması demek.
Yani kişi hükümete ya da yetkililere bırakmadan kendi sansürünü önceden kendine uyguluyor.
Bu durumun, otoriter yönetimler altında yaşayan toplumlarda, zaman içerisinde, korkudan ya da toplum baskısından kaynaklı geliştiğini söylüyor bilim insanları.
Zaten otoriter yönetimlerin temel hedefinin de bu olduğu söyleniyor.
Sansür uygulamak istedikleri alanlarda, örnek bir cezalandırma gerçekleştirerek diğerlerinin benzer durumlara karşı kendi kendine sansür uygulamasını sağlamak.
Bu sayede gerçekte hiçbir yasak olmamasına rağmen, toplum kendi kendine yasağı yaratacak ve buna uyacak deniyor.
Aklından geçen düşünceyi paylaşmaktan vazgeçecek, rahatsız olduğu bir durumla ilgili anayasal hakkını kullanarak protesto etmekten geri duracak, giydiğine, yaptığına, söylediğine, düşündüğüne, izlediğine, yiyip içtiğine kadar her alanda önceliği başına dert açmamak olacak. Gerçekten istediğini yapmaktan geri duracak.
Yapılan gözaltılar, açılan soruşturmalar, sokakta olduğu için şiddet görenler ve mağduriyet yaratanların karşılaştığı cezasızlık tesadüf değil yani. Gündem değiştirme çabası da değil. Çok daha önemlisi, toplumsal otosansürün oluşturulma çabası.
Siz kendinize otosansür uyguladığınızı düşünüyor musunuz?
