Yerini ve ne tür bir damar olduğunu bilen olmasa da
Halk arasında “ ar damarı çatlamış” denilen,
Ve uzak durulması tavsiye edilen insanlardan olmamak için
İnsan utanmayı bilmeli,
Yüzü kızarmalıdır.
***
Bu iki tipi ayırmak için uzman olmaya gerek yok.
Yüzüne bakmanız yeterli olur.
Bazı insanlar utanır.
Anında yüzleri kızarır.
Kimi insanlar ise ne utanır ne de yüzleri kızarır.
Bu tür durumlarda, Mark Twain’in insana “yüzü kızaran hayvan” dediği gelir aklıma.
Sonrasında “nasıl bir hayvan” sorusuna cevap aramaya çalışırken
Mark Twain insana “yüzü kızaran hayvan” değil, “ yüzü kızarmayan hayvan” demeliydi diye düşünürüm.
***
Darwin’e göre bizdeki karşılığının dışında yüzü kızarmayanlar da vardır.
Örneğin bebeklerin utançtan yüzü kızarmıyor.
Yüz kızartıcı suç işleyen hırsız ve arsızın yüzü asla kızarmıyor.
Utanmadıkları için saklanma ihtiyacı da söz konusu değil.
Utanmıyor, kızarmıyor, saklanmıyorlar.
Hırsızlığı da arsızlığı da, zulmü de baskıyı da
Emeğini ve malını çaldığı insanların gözünün içine baka baka yüzü kızarmadan yapıyor.
***
Bilimsel midir? Bilmiyorum ama ben, utanmasını bilen ve yüzü kızaran insanlara daha kolay güvenirim.
Masumiyet olur o yüzlerde, samimiyet olur.