Köy isminin kaynağı
Köyün halkı, köyün ismini bir zamanlar burada yaşayan bir delikanlı ile ilişkilendirmektedirler. Rivayete göre; bu köyden karayağız, bahadır bir genç savaşta göğsünden vurularak şehit düşer. Gencin şehit haberi köye ulaştığında annesi, “Kara Bahadırım, yandı kara bağrım, kara bahtım” diyerek ağıtlar yakıp yas tutar. Bundan dolayı da köyün adı “Karabahadır”, “Karabahtır” olarak söylene durur.
Yıldan yıla, dilden dile köyde anlatılan bu hikâyenin ne kadar gerçekçi payı var bilinmese de tarihçilerin konuya bakışı daha başkadır.
Osmanlı Padişahlarından Çelebi Sultan Mehmed’in kızı, Selçuk Hatun bir zamanlar bu arazilerin söz sahibidir. Selçuk Hatun’un yanında kölesi olarak bulunan çiftliğinin kahyası görevini üstlenen Karabahadır adlı kişiye güvenmektedir ve dürüstlüğünden memnundur. Bu memnuniyetinden dolayı da bugün Karabahadır olarak andığımız bu köyün arazisini kendisine bağışlar. Karabahadır Ağa kendisine bağışlanan bu arazileri işler ve zaman içerisinde çiftliğini yanında bulunan yarıcı ve ırgatlarına bölüştürür. Böylelikle de bu çiftlik bir köy haline gelir ve Karabahadır adını alır.
Kurtuluş Savaşı Yılları
Milli Mücadele günlerinde beş kez işgal edilen Yenişehir’in hemen her köyünde olduğu gibi Karabahadır Köyünde de çok buhranlı günler yaşanmıştır.
İzmir’in işgalinin ardından Bursa’nın Yunanlılarca 2 Temmuz’da işgalinden kısa bir süre önce Haziran 1920 tarihinde Karabahadır köyünde henüz kurulan Vatan Taburu için askere alımlar başlamıştı. Köyün askerlik çağındaki eli silah tutan erkekleri Vatan Taburuna katılarak yine çevre köy ve arazilerde mevzi almaya başlamışlardı Söz konusu Vatan Taburu 1920 yılının Eylül ayında Yenişehir’e gelen Şükrü Bey’in asker alımları yapması ile Şükri Bey emrine dâhil olmuştu.
27 Ekim 1920 günü Yenişehir’in ilk işgalinden birkaç gün sonra 2 Kasım günü bölgenin tekrardan Türk kuvvetlerinin eline geçmesinden birgün önce 1 Kasım 1920 gününe ait olan Jandarma Harici Bölük Komutanlığı’nın düzenlemiş olduğu raporda Karabahadır’ın Rum ve Ermeniler tarafından yağma edildiği, yağma meselesinin halen devam etmekte olduğu belirtilmektedir.
6 Kasım 1920 tarihini taşıyan Yenişehir’den Debbağ Ali Tevfik’in Bursa’da bulunan Hafız Mehmed Emin Efendi’ye gönderdiği mektup da ise Karabahadır’ın tamamen yakıldığı, Yunan askerlerinin geri çekilme esnasında köyde her tür zulmü işlediği, köyün sığır ve koyun hayvanatının yanında, ambarlarının boşaltıldığı, iğneden ipliğe tüm eşyasının arabalara yüklenip götürüldüğü, köyün yağmalandığı belirtilmiştir.
Milli mücadele döneminde Yenişehir bölgesinde en çok zulüm gören köyler içerisinde olan Karabahadır, kurtuluşun ardından Cumhuriyet ile birlikte yeniden yapılanmış, yaralarını sarmaya çalışmıştır.
Nüfus Gelişimi
Köye ait çok eski nüfus kayıtları bulunmamaktadır. 1307 (M.1891/1892) yılına ait vilayet salnamesinde Yenişehir’e bağlı köyler arasında ismi geçen köyün nüfus bilgisi verilmemiştir. 1316 (M.1898/1899) salnamesinde nüfusu belirtilen köyde bu tarihte 27 hanede 123 kişinin yaşadığı görülmektedir. 1908 yıllığında ise 27 hanelik nüfus verisi değişmemiştir.
Cumhuriyet tarihinin ilk nüfus sayımı olan 1927 yılında 25 hane olarak kayıtlara geçen köyde 46’sı kadın 42’si erkek toplamda 88 nüfus yaşamaktadır. Son 25 yılda nüfusunun ilerlemek yerine gerilemesi göç ile değil de savaşlarda verdiği kayıplar ile açıklanabilir.
1980 yılına gelindiğinde 196 nüfusu bulunan köy, 1985’de 193, 1990’da ise 156 nüfusa gerilemiştir. 1997 yılında 103 nüfusa sahip köy, 203 yılında 72 nüfustan 2021 yılında 53 nüfusa kadar inmiştir. 2022 yılı nüfus verilerine göre 34’ü kadın 43’ü erkek olmak üzere 77 nüfusa sahiptir.
Yenişehir’in hemen tüm köyleri gibi, ekonomik imkânların yetersiz olması, babadan oğula geçen tarlaların bilinmesi nedeniyle küçülmesi, çocuklarının daha iyi bir eğitim alması, şehirde iş imkânlarının fazlalığı gibi nedenler Karabahadır’da da geçerli olmuş köy yıllar içerisinde göç vererek nüfusu azalmıştır.
Bugün gelirinin çoğunluğu tarıma dayalı olan köyde çok az da olsa hayvancılık ek gelir kaynağıdır. Yenişehir’de en kaliteli çerezlik ayçiçeği ve sivri biberin bu köyde yetiştirildiği söylenir.
