Yenişehir’in Oto Tamirci Esnafları

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

1950’li yılların başında Garaj Caddesi No: 11 ve 11/A da, biri Yalovalı diğeri İstanbullu olan iki ortak Yenişehir’de bir ilk olarak Yıldız Sinemasını faaliyete geçirir. O zamanlar şehir cereyanı yeterli olmadığı için sinema jeneratörle çalıştırılırdı. Bunların bakımından Ömer Demirel sorumluydu.

Bir müddet sonra, İstanbullu ortaklıktan ayrılır, hissesini de Ömer Demirel’e satar. Daha sonra Yalovalı ortakta ayrılır ve sinema da tamamen Ömer Demirel’e kalır. Makinistliğini kardeşi Ünal Demirel yapmağa başlar. Fakat ehliyeti olmayan Ünal Demirel Bursa Tayyare Sineması makinistlerinden Coşkun Usta’nın yanında kısa bir süre eğitim görerek belgesini alır ve bu işe profesyonel olarak devam eder.

1953 yılında İznik’te Tüfekçiler Sinemasını Ömer köylü Kaymakam Ahmet ile Tüfekçilerin Mustafa ortak olarak faaliyete geçirirler. Ünal Demirel de askere gidinceye kadar burada makinistlik yapar, Tüfekçioğlu’nun yeğeni Çetin’i makinist olarak yetiştirir ve 1954 yılında askere gider.

Ömer Demirel’in yanında, Hüseyin Turhanlı (Arap Hüseyin) (1935-1995) kalfa, İbrahim Çakıroğlu’da (Arap İbrahim) (1939) ve Ferit Özer (1942) çırak olarak çalışırlar. Ömer Demirel 1954 yılında Bursa’ya taşınır ve Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosunun alt tarafında ki Koca Ahmet’in garajında akü imalatına başlar. Aynı zamanda akünün içine konulan kurşun plakaları burada kendileri oksitle sıvar. 1960’lı yıllarda Power Akülerinin Bayiliğini alır. İşleri büyür ve iş yerini de Uluyol’a taşır.

1972 yılında da Mutlu Akülerinin bayiliğini alır. Mutlu Akülerinin Bölge Bayisi olduktan sonra bu kez çocukları aynı işe devam ederler.

Boyacıoğlu Abdullah Demirel’in ikinci oğlu olan Ömer Demirel; Boyacıoğlu ailesinin lokomotifi olup, bütün kardeşlerini kanatları altına alır. Onları birer meslek sahibi yapar. Emekli olduktan sonra da mütevazı yaşamına Bursa da sürdürür ve 2011 yılında vefat eder.

Demirel kardeşler olarak hepsi de çok ağır başlı ve sessiz insanlardı. İşlerinin ehli ve yaratıcı özelliği olan kişilerdi.

 

 

 

 

 

 

 

Ünal Demirel (1934) Oto Elektrik ve Akü İşleri:

Ümer Demirel 1954 yılında askere gidince, kalfa ile çırakları Hasan Demirel’in sorumluluğu altında elektrik ve akü işlerini devam ettirirler. Hüseyin Turhanlı burada boyacılık mesleğini de öğrenir ayrıca iş yerlerine tabela yazmaya da başlar. 1955 yılında Hasan Demirel’in yanından o da askere gider.

1956 da Ünal Demirel terhis olup tekrar işinin başına döner. Oto elektrik ve akü işlerini kalfası olan İbrahim Çakıroğlu ve çırağı Ferit Özer ile birlikte 1959 yılına kadar İstanbul Garajında devam eder. Ve o yıl içinde Bursa’ya taşınır. Önce Şeref Garajındaki iş yerinde oto elektrik, akü imalatı ve tamiratıyla uğraşır.

1962 yılında Ankara Yolu üzerinde Akar Nakliyat karşısında aynı işe devam ederken yedek parça ticaretine de başlar. 1963 yılında Mutlu Akülerinin bayisi ve 1969 yılında Ulu Cadde’de Mehmet Ulubey’in kiracısı olur. Burada ağabeyi Hasan Demirel ile birlikte çalışırlar. Daha sonra tamirat işlerini kalfaları olan Niyazi Hızlıtürk ile İsmail Kurmay’a devreder. 1974 de ağabeyi Hasan Demirel’den ayrılır. Gazcılar Caddesi, Gazcılar Oteli bitişiğindeki iş yerinde yedek parça ticaretine devam eder.

1985 yılında Farba farlarının bayisi olur. 1987 yılında bu işyerini varislerinden satın alır. 2002 yılında da emekli olduktan sonra iş yerini oğlu İsmail Demirel’e devreder. Vefat eden eşi nedeniyle Mudanya’ya taşınır ve hâlâ burada yaşamaktadır.

 

 

 

 

 

 

 

Hüseyin Turhanlı (Arap Hüseyin) (1935-1995) Oto Elektrik ve Akü İmalatı: Ömer Demirel ustanın ilk kalfasıdır. İstanbul Garajındaki bu işyerinde oto elektrik ve akü işlerini, yandaki dükkânda kardeşi Hasan Demirel’den de boya yapmayı ve tabela yazmayı öğrendi.

1954 yılında ablamla evlendi. Sağdıcı da Koca Ahmet’ti. Demirel kardeşlerde çalışırken Yıldız Sinemasında makinistlikte yaptı. 1955 yılında İzmir Narlıdere de İstihkam askeri olarak temel eğitimini gördü. Usta er olarak dağıtımı İstanbul Fenerbahçe’ye çıkmıştı. Burada mesleğiyle ilgili olarak, kademede görevli astsubaylarından, usta er ve erbaşlardan teknik olarak yararlandığını, onlarla birlikte İstanbul da oto elektrik ve akü işi yapan ve de malzeme satan bu piyasanın insanlarını askerliği döneminde tanıdığını söylerdi.

Yıllık izine okullar tatil olunca gelmişti. Bütün iznini çalışarak geçirmişti. Önce Karamca Köyü İlkokulunun boya ve badanasını, sonra da Köprühisar Köyü İlkokulunun boya ve badana işlerini yaparak tabelalarını da yenilemişti. 1957 yılında terhis olunca Çayır Mahallesi Şeref Sokakta (Türk Ticaret Bankasının ilk yeri) marangoz Fuat Ceylan’ın dükkânının bir köşesinde hem boya badana işleriyle uğraşırken bir taraftan da bisiklet tamiri yapmıştı.

Daha sonra Garaj Caddesinde Mayasızlara ait (Hayrettin Dörtkardeş) samanlığı iş yeri olarak kiralayıp, ilk olarak kendi adına oto elektrik ve akü işlerine burada başlamıştı. Daha sonra eski garajın doğusundaki Hüseyin Karahan’a ait iş yerinde devam etmişti.

Bir gün Belediye Başkanı Ali Can (1920-1967) kaynakçı ve makasçıları, oto elektrikçi ve boyacıları 1965 yılında belediyeye davet ederek, sanayi çarşısındaki dükkân arsalarının kurasını kendilerine çektirmek ister. Çekilişe o zamanın ustalarından Ahmet Özbeyaz, Ömer Aslı ve Rahmi Cengiz kaynakçı ve makasçı olarak, Hüseyin Turhanlı ile İbrahim Çakıroğlu oto elektrikçi olarak ve Süreyya Aydınoğlu da boyacı olarak katılırlar.

Sanayi Caddesindeki bu iş yerini inşa ederek 1968 yılında oraya taşındı. Henüz 33 yaşında iken hem böyle bir dükkâna, hem de 6 çocuk sahibi bir baba olmuştu. O’nu bankaya müşteri yapmak için çok uğraşmıştım. Bankalara gitmeyi sevmezdi. Parasını evde muhafaza ederdi. İhtiyacı olan dost ve ahbaplarına ödünç olarak yardım ederdi. Bunu yaparken asla karşı taraftan bir menfaat beklemezdi. Teklif edenleri küfür ederek azarlar, bir daha o insanlara asla yardımcı olmazdı. Kendine has özellikleri olan bir insandı.

Çok sertti, bir o kadar da mert mi mertti! Yalanı asla sevmez, söyleyenleri de bilirdi. O tip insanlar dükkânına geldiğinde, onlara sırtını çevirerek, iki eliyle kemerini tutar pantolonunu yukarı kaldırırdı. Yaranmak isteyenleri, yalakalık yapanları dükkânına kabul etmezdi. Çırak yetiştirmekte oldukça disiplinliydi. Onun sopasını yemeyen yok gibiydi.

Bayram Çeşmebaşı, Karakaş Mehmet Turhanlı, İsmail Karahan, Selami İpek, Mehmet Esener, Mehmet Hanlı, Barbaros Hüseyin Ataç, Sedat Aşık ve Karakaş İsmail Turhanlı onun yetiştirdiği çırak ve kalfalardı.

Sabahleyin erkenden dükkâna gelir, işyerini açan ikinci usta o olurdu. Arkadaşı ve dükkân komşusu olan oto lastikçi ve kaplamacı ustası Hulusi Hızlıkurt dükkânını ilk önce açan esnaftı. Sanayideki bu dükkânda kendi adına kara kutu olan Turhanlı Akülerini de imal etti. Daha sonraları seri imalatla ilgili olarak oksitle sıvanmış kurşun plakaların çabuk kuruması için paletli fırın sistemiyle plastik akülerin seri imalatına geçti.

Arap Hüseyin’in namı ve akülerinin kalitesi her yerde konuşulurdu. Elektrik donanımı, marş ve şarj dinamolarının bakım ve onarımında çaresiz arızaların adresi Arap Hüseyin’in mekânı idi. Ünü Güney ve Doğu Marmara’ya yayılmıştı. Fakir babasıydı. Ufak tefek işlerden para almazken, müşterisine de “İstemez” derdi.

O sanayinin Doktor Ahmet’i olarak anılırdı. Büyük oğlu İsmail ile ortanca oğlu İhsan yanında yetişmişti. Küçük oğlu Özcan da Nalbur olan amcası Mehmet Turhanlı’nın Cumhuriyet Caddesindeki dükkânında esnaf olarak yetişti. Her türlü mal varlığını bu mekândan edinmişti. Onun bütün cemiyetleri oldukça kalabalık ve eğlenceli olurdu. Masraftan hiç çekinmezdi. Kimsesiz ve alil olan insanları doyurur, onlara maddi olarak yardım ederdi. O varken kimsenin eli cebine giremezdi. Onun hiçbir kimseye borcu yoktu. Fakat o koca ustanın ben dahil, dükkânına giren ve ona iş yaptıran herkeste emeği vardır. Eşi ve emsali kalmamış böyle insanlar çevremizde aranır oldu. Henüz 60 yaşında iken 1995 yılındavefat ederek bu dünyadan göçüp geçti.

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
vir_sl_
Virüslü
Yenişehir’in Oto Tamirci Esnafları

Yorumlar kapalı.

Uygulamayı Yükle

Uygulamamızı yükleyerek içeriklerimize daha hızlı ve kolay erişim sağlayabilirsiniz.