Türk ulusunun en büyük yası, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşama veda ettiği gün olan 10 Kasım 1938 Perşembe günüdür.
Bu acı haber o gün ilan edildiğinde, bütün yurt sathında ve dış temsilciliklerimizde hatta dünyanın birçok ülkesinde en büyük yas ilan edilip, bayraklar yarıya indirilmiştir.
O acı haberin Yenişehir’e ulaşmasıyla o dönemin fotoğrafçısı, işadamı Mehmet Sorgut, (Kara Mehmet)Saat Kulesinin birinci katından Türk Ulusunun en büyük yası olan günde Yenişehir’in durumunu deklanşörü ile belgelemiş.
Cumhuriyet Meydanı ve Hükümet Konağı önünde başta ilçemiz Kaymakam’ı Mehmet Şakir Canalp ve Belediye Başkanı Osman Minez ile beraberindeki bütün Resmi ve Özel kurumların çalışanları, tüm okullar ve öğretmenleri, ilçe halkıyla birlikte Kara Mehmet’in deklanşöründe ölümsüzleşmiş.
77 yıllık bu anıyı albümünde saklayan Kumaşların Hamdi T. Özeç ile birlikte annesi Mihriye Özeç’i 2010 yılında evinde ziyaret ettik. Bu resmin büyütülmüş halini kendisine verdiğimizde hemen kendisini bulup üçüncü basamağın solunda, sol tarafına bakan kişi olduğunu gösterirken buğulu gözleriyle “EN BÜYÜKYASIMIZ” diyordu.
Mihriye Özeç O Güne Ait Anılarını Şöyle Dillendiriyordu:
“O gün 10 Kasım 1938. Atamızın ölümünü, yakınımız olan Kadir Efeler’de iken duymuştum. Yenişehir Belediyesi hoparlöründen radyonun spikeri haberi duygu yüklü sesiyle veriyordu. Haberi duyan bizler kadın-erkek, çoluk-çocuk, genç-ihtiyar sokaklara dökülmüş, Cumhuriyet Alanına doğru gidiyor, ora-da toplanıyorduk. Herkes, ama herkes ağlıyordu. O anı yaşayan hiçbir kimse bu yaşananları asla unutamaz. Her aklıma geldiğinde kendimi tutamam ağlarım. Cumhuriyet Alanı hınca hınç dolduğunda, İlk konuşmayı Kaymakam Bey kürsü-den yapmıştı. Kürsü Saat Kulesi ile Hükümet Konağının tam ortasına kurulmuştu. Kürsünün üstünde yarıya indirilmiş bir Türk Bayrağı, etrafında meşaleler ve her iki yanında nöbet tutan askerler vardı. Askerler belli aralıklarla değişerek nöbet tutuyorlardı. Kaymakam Bey’in hüzün dolu konuşmasından sonra Belediye Başkanı bir konuşma yapmıştı. Daha sonra da Cumhuriyet Halk Partisi ve Halkevleri adına Mehmet Ali Erbaş’ın o anlamlı konuşmasının sonunda iki elini dua edercesine kaldırıp “Atam!.. Atam!.. Sen Kalk da Ben Yatam ” deyişini ilk kez onun ağzından duymuştum.
Bu resmin sağ tarafında yer aldığı için burada göremediğimiz Atatürk’ün silah arkadaşları olan Malul ve Muharip Gazilerin o günkü kıyafetleri ve teçhizatlarıyla birlikte bu meydanda yer almaları ve birlikte ağlamaları yüreklerimizi bir başka dağlıyordu. Hepimiz öksüz ve yetim kalmışçasına gözlerimizin yaşı dinmeden ağlıyorduk. Bu toplantılar Halkevleri tarafından her gün düzenleniyor, bazen Belediye önün de, bazen de Cumhuriyet Alanı’nda toplanılıyordu. Atamızın Aziz naşı Etnografya Müzesine nakledilene dek bu toplantılar sürmüştü. Bu arada günlük gazeteler kapış kapışa gidiyor, gazetelerden Atatürk ile ilgili resimler kesilip, evlerimizin ve iş yerlerimizin en güzel köşelerine asılıyordu. Bu derin acımızın izleri uzun yıllar sürdü ve hâlâ sürmektedir.”
Yenişehir’de 10 Kasım 1938 günün belgeleyen bu fotoğraf çeken ve halen Bursa’da yaşamını sürdüren işadamımız Mehmet Sorgut’a (Kara Mehmet), o fotoğrafı bugünlere kadar titizlikle saklayan ve anıları ile o günlerin yansıtıcısı olan Sayın Mihriye Özeç ve oğlu Hamdi Turgut Özeç’e sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Kaynak: Turgut Yüce’nin “Yenişehir Belleği” adlı kitabı
