İnsan sadece yalnız olabildiği sürece tümüyle kendisi olur. Yalnızlığı sevmeyen özgürlüğü de sevmez; çünkü insan ancak yalnız olduğunda özgürdür. Yalnızlık mutluluğun ve içsel huzurun kaynağıdır. İnsan ancak kendi kendisiyle uyum içinde olabilir. Cicero’nun dediği gibi: “İnsan yalnızca kendi kendine bağlı olduğunda ve kendinde her şeye sahip olduğunda mutlu olabilir.”
Geri bıraktırılmış ülkelerde zeki ve donanımlı insanlar kaçak mal muamelesi görürler. Parası dışında hiçbir niteliği olmayan kesim, nitelikli insanları huzursuz eder, onları eğilip büzülmeye, deforme etmeye zorlar.
Sıradan toplumlar, düşünsel zenginlikleri olan insanlardan nefret eder. Sıradan toplumun hoşuna gitmek için sığ ve görgüsüz olmak gerekir. Toplumun yapısı böyle olunca aydınların yalnızlığı seçmelerinde şaşılacak bir yan yoktur.
Sıradan insanlar her zaman başka insanlarla bir arada olmak isterler çünkü bunlar için başkalarına katlanmak kendilerine katlanmaktan daha kolaydır. Onların kafalarında kendi kendilerini harekete geçirecek dişli çark eksiktir. Bu insanların toplum sevgisi yalnızlık korkusundan kaynaklanır.
Dünyada değerli olana saygı gösterilmez, saygı gösterilenin ise hiçbir değeri yoktur. Düşünsel zenginliği olan insanların köşeye çekilmeleri, değerli ve seçkin olmalarının bir kanıtıdır.
La Bruyere: “Başımıza gelen tüm belaların nedeni, yalnız kalma yeteneğimizin olmayışıdır.” der. İnsanın iç çevre oluşturarak kendi kendine yetebilmesi büyük bir mutluluktur. Acılarımızın büyük bir bölümü toplumdan kaynaklanır ve zihinsel huzurumuzu tehlikeye sokar. Beslenmede perhiz yapmak bizi bedensel açıdan sağlıklı yapar, insanlarla ilişkilerde perhiz ise huzur verir. Yalnızlık insanın doğal durumudur.
Yalnızlık sevgisi deneyimlerimiz ve düşünsel zenginliğimizin artması sonucunda ortaya çıkar. Gençler birbirleriyle kolayca dostluk kurarlar. Uzun süre yalnız kalmak onlara zor gelir ama yetişkin biri çok uzun süre yalnız kalabilir.
Voltaire, “Yeryüzü, kendileriyle konuşmaya değmeyen insanlarla doludur.” der. Yalnız yaşayan birinin toplumu sevmediği söylenir. Bu sav doğru değildir. Zihinsel yetenekleri çok yüksek olan yaratıcı beyinler topluma veda ederek yalnızlığı seçerler; çünkü güvenlik yalnızlıktadır.
Yalnızlık tüm seçkin beyinlerin yazgısıdır. Bilimsel ve sanatsal çalışmalarıyla ve ortaya koydukları yapıtlarıyla iz bırakan dâhilerin ortak özelliği yalnızlığın üretken ıssızlığını seçmiş olmalarıdır.
Arkadaş canlısı olarak tarif edilen piknik tipler, bu dünyaya değerli bir şey bırakamazlar. Hayat onlar için yemek, içmek, eğlenmek, konformist bir alanda gürültü çıkarmaktan ibarettir.
Yalnızlığın ıssızlığına uzun süre dayanamayan kişi, toplumun içinde de yalnız kalmayı öğrenebilir. Düşündüğü her şeyi söylemez, içeriksiz konuşmaları ciddiye almaz, onlardan çok şey beklemez, aldırış etmemeyi başarırsa incinmekten ve kirlenmekten korunabilir. Akıllı insan, ateşten ısınır, ateşin içine düşmez.
