Ar Damarı Çatlayanlar
– Sayın Baykuş! Siz, “Bilgelik tanrıçası Minerva’nın” baykuşusunuz. Son zamanlarda “Ar damarı çatlamak” deyimini sıkça kullanıyorsunuz. Ar damarı çatlamış insanları niçin tehlikeli buluyorsunuz? Sohbetimize buradan başlayalım mı?
– Ar damarı çatlamış insan demek, utanma duygusunu yitirmiş insan demektir. Bu tip insanlar çok tehlikelidir. İyi insanların aklından bile geçirmeyecekleri işleri yaparlar ve asla utanmazlar, asla pişmanlık duymazlar. Hırsızlık, taciz, kul hakkı yemek, yalan söylemek, iftira atmak, cana ve mala zarar vermek, ihbarcılık gibi yüz kızartıcı eylemler bunların yaşam tarzıdır.
Bazı insanların kötü olmaları artık beni şaşırtmıyor ama kötülüklerinden utanmadıklarını görünce dehşete kapılıyorum. Utanma duygusunu yitiren kişi korkunçlaşıyor.
Utanmamak kadar utanılacak bir şey yoktur. İnsanlar kendilerinden utanabilselerdi gizli kalmış nice suçlar işlenmemiş olurdu.
Sevgi
-Şair: “Bizi sevgi kurtaracak.” diyor. Siz ne dersiniz?
– Dünyada sevilmek istemeyen kişi yoktur; sevgi yaşama ve yaratma isteğidir. Sevgi ektiğimiz yerde sevinçler büyür. Sevgi özgürlüktür, hoşgörüdür, uyumdur, emektir. Sevgiyle her şeyi temize çekeriz.
Öfkeyi, nefreti ve korkuyu yok edebilirsek geriye sadece sevgi kalır; sevgi varsa hayat kazanır.
Sevgi, hayatımızın “İçindekiler” bölümünde yer almıyorsa yaşamadan yaşlanıyorsunuz demektir. “Önce can sonra canan” diye düşünüyorsanız sevmiyorsunuz demektir. İçinde beklenti barındıran hiçbir şey sevgi değildir.
İnsan sevebildiği kadar insandır. Sevginin olmadığı yerde akıl da yoktur. Utanma desen hiç yoktur.
Mutluluk
– Mutlu bir insan izlenimi uyandırıyorsunuz. Yanılıyor muyum?
– Mutlu olduğum dönemler de oldu; mutsuz olduğum dönemler de oldu.
– Size göre mutluluğu kolaylaştıran unsurlar nelerdir?
– Sağlık, yoksulluk çekmemek, başkalarıyla iyi ilişkiler kurmak ve yaptığın işte başarı kazanmak. Mutluluk, insanların yaşama tarzıyla, yaşamı ve insanları yorumlama biçimiyle ilgili bir şey.
Montesquien’e göre, “Mutluluk varılacak bir istasyon değil bir yolculuk biçimidir.” Ben, Montesquien gibi düşünenlerdenim.
Mutsuzluk
– Çok mutsuz olduğunuz döneminizden söz etmek ister misiniz?
– İlk gençlik dönemim çok mutsuz geçti. Hayatı ve insanları sorgulamaya başladığım dönemdi ve çevremde konuşabileceğim kimseler yoktu.
