Yenişehir ilçe merkezinin kuzeybatı kesiminde ilçeye yaklaşık olarak 22 km mesafede yüksek tepelerin arasında kurulu bir vadi köyüdür. Kuzeyinde Bayırköy güneyinde Fethiye ve Gölcük, batısında Paşayayla ve doğusunda da Kıblepınar ve Yeniköy ile komşudur. 400 metrelik rakımda konumlanmış olan Burcun köyü ilçe sınırlarının ucunda Orhangazi ve Kestel ilçeleri ile toprak komşusudur. Yenişehir ilçe merkezinden Bursa asfaltı takip edildiğinde 11. Km’den itibaren Gemlik yoluna sapılarak ulaşımı gerçekleştirilebilir.
Köyün tam kuruluş tarihi bilinmemesine rağmen, kuruluşu hakkında Osmanlı öncesi döneme gitmek mümkündür. Zaman içerisinde terk edilmiş olan bir Bizans köyünün yerine kurulduğu söylenebilir. Köy yakınlarında yakın zamana kadar izleri görülebilen kale burçları Bizans dönemi ile tarihlendirilmektedir.
Köyün kuzey doğusunda Gemlik asfaltından köy yoluna sapıldığında sağda kalan arazi içerisinde yer alan 50’ye 30 metre ebatlı basık höyükte Ortaçağ duvarları bazı noktalarında görülebilirken, Roma ve Bizans dönemine ait tarihlendirmeler ile mezar alanlarına rastlanmıştır. Bu anlamda tarihini çok eskilere taşıyabileceğimiz köy Gemlik’ten deniz yolu ile İstanbul’a yani Sirkeci’ye bağlanan Antik Sirkeci Ticaret Yolu’nun üzerinde yer almaktadır. Bu yol Gemlik sırtlarını takiben Katranlı üzerinden Burcun Boğazına, buradan da Kabaçınar, Menteşe üzerinden Barcın’a uzanarak Yenişehir’de İpek Yolu/Hac/Roma/Askeri Yol ile birleşmektedir. Söz konusu yola ait kaldırım kalıntılar köyün bazı noktalarında gözlemlenebilmektedir.
Stratejik bir noktada bulunan Burcun köyü tarihin hemen her döneminde gelip geçeni bol, ticari olarak oldukça önemli bir noktada yer almıştır. Konumlandığı Katranlı Derbendi’nin sarp ve dar olması eşkıyanın burada konuşlanmasına, soygun ve can güvenliğinin olmamasına sebep olmuştur. Yenişehir’in Yalova ve İstanbul’a açılan kapısı konumundaki bu geçit ise Burcun köyü ahalisinden seçilen derbentçiler vasıtası ile korunmaya çalışılmıştır. XIV. yüzyılda derbentçi olarak görev yapan köy söz konusu durum gereksiz görüldüğü gerekçesiyle bir dönem bu görevinden uzaklaştırılmıştır.
1560’lı yılların sonlarına ait bir belgede ise bölgede eşkıyalık faaliyetlerinin artmış olması, buna istinaden geçidin tekrardan fesat yuvasına dönüşmesine ve gerek yerel halkın gerekse bölgesel yönetimin şikâyetlerinin artmasına neden olduğu görülmektedir. Bu şikâyetlerin ardından ise padişah II. Selim’in buyruğu ile köyden 54 derbentçi görevlendirilerek köy tekrardan eski statüsüne kavuşmuştur. Bu görevlendirmeden dolayı da köy eskisi gibi bir kısım vergilerden muaf bırakılmıştır. 1814 yılına kadar derbentçi olarak görev yapan köy, bu tarihte derbentçilik görevinden ayrılmıştır. Bu tarihte köylüler yoğun şekilde buna itiraz etmişlerse de bu statü bir daha köye verilmemiştir.
Köyde yaşayan insanların inandıkları ve anlattıklarına göre köyün ismi, köy etrafında bugün neredeyse yok olmuş olan kale burçlarından gelmektedir. Burcun kelimesinin sözlük anlamına bakıldığında ise “Burçın” kelimesinden türemiş olduğu ve moğol dilinde dişi ördek anlamını taşıdığı söylenebilir. Gerçekten de köy ismi eski kayıtlarda “Burçın” ya da “Burçunlu” olarak geçmektedir.
