Karaca Ahmet Sultan Türbesi (zaviye ve tekke)
Osmanlı ilk dönem tarihçileri Karaca Ahmet’e ait Orhan Gazi döneminde inşa edilmiş bir türbeden bahsediyor olsalar da söz konusu olan bu orijinal yapı ne yazık ki günümüze kadar gelememiştir. Bugün köyde köylüler tarafından yaptırılan yeni bir yapı türbe olarak kullanılmaktadır. Müştemilatı bulunmayan türbenin bakımını ise köy muhtarlığı yürütmektedir.
Kitabesi bulunmayan türbede Hacı Bektaş Veli’nin müritlerinden Karaca Ahmet’in yattığı kabul edilmektedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde vakıf kaydı da bulunan türbe söz konusu kayıtta “Karaca Ahmet Sultan Türbesi” olarak belirtilmektedir. Kareye yakın dikdörtgen planlı yapının içerisinde doğu-batı yönünde tarihsiz sandukalar mevcuttur, Türbede Karaca Ahmet ve kızı Seyyide Fatma Anne adına sandukalar bulunmaktadır.
Türbede bir de 1311 (1895/1896) tarihli bir sancak mevcuttur. Sancak Abdülhamit tarafından Karaca Ahmet Sultan Vakfiyesine gönderilmiştir. Bir dönem Vakıflar tarafından kaldırılıp yerine Türk Bayrağı asılan sancak günümüzde türbe girişinde sergilenmektedir.
Türbenin delilerin ve sara hastaları ile yaramaz çocukların şifa bulduğu bir yer olduğu inancı vardır. Hastalar mezarın üzerine bir gün kadar bırakılınca sapasağlam döndüklerine inanılmaktadır. Yalnız bu törende dikkat edilmesi gereken konu, çocuğu yada aklını yitirmiş olan şahsı bırakan kişi arkasına bakmadan giderken, bırakılan şahsı bir başka kişi türbeden alacaktır. Köylülere göre çok sayıda şifa arayan deli ya da saralı hastanın sağlam olarak türbeden ayrıldığı söylenir.
Türbeden şifa bulma rivayetinden Kanuni Sultan Süleyman dönemi tarihçilerinden Nişancı Mehmed Paşa’nın “Tevārī-i Âl-i Osmān” adlı eserinde de bahsedilmektedir. Söz konusu eserde “Karcaahmet kabrinde duâ müstecâb olur (dua edilir) ve duâ edenin marazı (hastalıkları) var ise şifa bulur deyü inde’lhavas ve’l-avam (herkesçe) m”şhurdur” şeklinde belirtilmektedir.
1849 yılına ait bir arşiv belgesinde Karacaahmet Köyünde bulunan türbedarın Osman Efendi isimli bir şahıs olduğunu ve bu şahsın söz konusu olan tarihte vefat ettiğini öğrenmekteyiz. Bu belgeye göre vefat eden Osman Efendinin yerine oğlu Mehmet Efendi yeni türbedar olarak görevlendirilmiştir. Yeni türbedar Mehmet Efendi Bursa’da Mecnun Dede mahallesinde yirmi dokuzuncu hanede ikamet etmekte iken babasının vefat etmesi üzerine onun yerine türbedarlık yapmak gayesi ile Karacaahmet köyüne gelmiştir.
Köyde Karaca Ahmet Sultan’a ait Tekke ve Zaviyesi olduğu kayıtlarda yer almaktadır. XVI. yüzyılda zaviyenin adının “Karaca Paşa” olarak da anıldığı görülür. Bu dönemde Köprühisar ve İncirli köylerinin akarları bu vakfa ait bulunmakta idi. Yenişehir’in önemli zaviyelerinden birisi olan bu zaviyeye kul oğlanları hizmet etmekte imiş.
Padişah II. Mahmud döneminde 1826 yılında kapatılması düşünülen Bektaşi zaviyelerinin listesinde yer almayışı bu tarihten önce faaliyetlerinin bitmiş olduğunu gösterir. Yine de bu tarihli vesikalarda türbenin var olduğu ve zaviyesinin 60 dönümlük bir arazisinin bulunduğu ayrıca “Küçük” adlı bir köyünde bu zaviyeye ait olduğu görülmektedir.
Köyde bulunan Tekke’den de bugün hiç bir iz yoktur. Yalnız Bursa’da Selçukhatun Mahallesi’nde bulunan XVI. yüzyıla ait kayıtlarda bilgi ve belgeleri bulunan tekkenin Karaca Ahmet’e ait olduğu ismininse “Karaca Ahmet Tekkesi” olarak kayıtlarda yer aldığı görülmektedir.
Anadolu’da Karaca Ahmet gibi Yunus Emre gibi Pir Sultan Abdal gibi, Malkoçoğlu gibi halkın gönlünde yer etmiş kişilerin mezar yerleri bazen bir kaç yerde bulunabiliyor. Bazen bu türbe ya da makamlar ülke sınırlarını aştığı bile görülebiliyor. Bu durum sağlığında sevilen sayılan bu zatların ölümlerinin ardından onlara olan saygı ve sevginin devam etmesi Türk kültüründe öteden beri var olan reenkarnasyona benzeyen onu yaşatma anlayışı ile tarif etmek mümkündür. Karaca Ahmet’in de Anadolu’da birçok yerde türbesi bulunmakta. Bunlardan hangi türbenin gerçek olduğu sık sık tarihçiler tarafından tartışılmaktadır. Karaca Ahmet’e mal edilen İstanbul’da bir mezarlık dışında, Üsküdar da dergah ve türbe, Afyon’da Karacaahmet Köyü, Manisa’da Horoz Köyü, Sivrihisar ve Aydın’da Tekke Köyü, Göynük, Akhisar Karaköy, Eşme ‘de Karacaahmet Köyü’nde türbeler bulunmaktadır.
