Demirciler ve Madeni İşler Sanatkârları Derneği’nin Kurucu Üyeleri:
Odanın, 28 Kasım 1965 tarihinde Demirciler ve Madeni İşler Sanatkârları Derneği olarak Tahıl Caddesi (Şimdi Münür Balaban’ın iş yeri) 
No:17’deki adreste faaliyete geçtiği, ilk kurucu Başkanın Hasan Demirel, Başkan Vekilinin Emin Sıkılar, Üyelerin de Osman Ateş, Ali Çomçom ve Ahmet Peynirci olduğu, Yenişehir Noterliğinin 3 Aralık 1965 tarihinde, 3231 yevmiye no.lu onaylı karar defterinden anlaşılmaktadır.
Oysa; Yenişehir Gazetesinin arşivinden edindiğim bilgiye göre, Demirciler Derneğinin 27 Kasım 1964 tarih, 90 sayılı gazetenin 4. sahifesine: “Demirciler Derneğinin 1962 yılından beri yapılmayan kongresi üye arkadaşlarının iştiraki ile 13 Aralık 1964 Pazar günü saat 14.00 de Hacı Abdullahların Osman’ın otel kahvesinde yapılacağından üyelerin teşrifleri rica olunur” diye kongre ilanı verilmiş.
Tarihçi ve Araştırmacı Yazar Salih Erol’un Hüdavendigâr Vilayet Salnamelerinde Yenişehir Kazası 1870-
1927 (İznik ve Yarhisar Nahiyeleri ile birlikte) adlı kitabının 375 sahifesinde mesleklerine göre Yenişehir Esnafı sayıları şöyle:
Arabacı: 3, Bakkal: 28, Bakırcı: 1, Celep: 2, Çarıkçı: 1, Değirmenci: 2, Demirci: 2, Elbiseci: 4, Eczacı: 1, Fırıncı: 1, Haffaf (Kavaf): 3, Hancı: 5, Helvacı: 5, Kasap: 2, Keresteci:2, Kiremitçi: 1, Köfteci: 1, Kunduracı: 1, Manifaturacı: 17, Marangoz: 3, Nalbur: 2, Pullukçu: 3, Saraç: 2, Sarraf: 1, Şekerci: 2, Terzi: 3, Tuhafiyeci: 9, Tüfenkçi: 2, Yol Müteahhidi: 1, Yumurtacı: 3, Zahireci: 11 olup, toplam 124 esnaf olduğu belirtiliyor.
Bundan tam 85 yıl önce ilçemizde 3 arabacı, 2 Pullukçu, 2 demirci esnafının var olduğunu öğreniyoruz. Buradan yola çıkarak, bu ustalarımızın kimler olduğunu tespit etmek için, demircilikle uğraşmış emekli olmuş, hâlâ bu meslekle ilgilenen, dünün çırakları bu günün ise koca ustaları olan nasırlı ellerle, tokalaşıp, koyulaşan muhabbetlerimizde kimler hatırlanmıyor ki?
Muzaffer Alpat ile Hayati Yaman; Hıdırbali Mahallesindeki Camiyi yaptıran Hacı Hasan Efendi’nin (Bakkal Ali Birant’ın dedesi) kaynak kullanmadan pencere korkuluklarını perçinle yaptığını eski ustalarından öğrendiklerini söylüyorlar. Bunun üzerine Bakkal Ali Birant’ın oğlu Hüseyin Birant ile yaptığımız görüşmede, dedesi İsmail Birant’ın babası olan Hacı Hasan Efendinin, demirci olduğunu, iş yerinin de Pirlepeli Mehmet Usta’nın dükkânı olduğunu açıklıyor. Hacı Hasan Efendinin doğum ve ölüm tarihlerini öğrenmek için birlikte Nüfus Müdürlüğüne gidip, Birantların Aile Kütüğünün 1. Sırada İsmail Birant (1896-1972) olduğunu, büyük dedesinin bu sayfada bulunmadığını saptıyoruz.
Sonra da Demirci Niyazi Usta’nın babası Lütfullah Demiryürek Ustanın (1875-1931), Demirci Ali Teker’in babası Mehmet Teker Ustanın (1883-19656), Kaynakçı ve Makasçı Ömer Aslı’nın babası Abdullah Aslı Ustanın (1897-1942) doğum ve ölüm tarihlerini tespit ediyoruz.
Necmettin Parlar’dan da, dedesi Hüseyin Laz (Kulaksız) 1889 yılında Kafkasya’da dünyaya geldiğini, ailesiyle birlikte Yenişehir’e gelip, at koşumlu yaylı arabaların ağaç aksamlarını yaptığını, sandıklarını da donattığını, arabanın üstünü yay şeklinde kıvrılan önceden hazırlanmış tahta kuşaklarla çatısını çattığını, üzerini hasır ile kaplayıp, üstünü de brandayla döşediğini, içini de rengarenk, ponponlarla süslediğini, ayna koymayı asla ihmal etmediğini, bagaj gibi kullanılan şarapneli arabanın arkasına seyyar zincirle monte ettiğini öğreniyoruz
Necmi Parlar’ın dedesi Hüseyin Laz (Kulaksız) 1889 yılında Kafkasya’da dünyaya gelmiş. Ailesiyle birlikte Yenişehir’e göçmüş. Yenişehir’de at koşumlu yaylı arabaların ağaç aksamlarını yapan ilk usta olma unvanını taşıyor. Kulaksız Usta 1992 yılında 103 yaşında iken vefat ediyor.(Fotoğraf kaynağı: Necmi Parlar. Yıl: 1980
Yorumlar kapalı.