Yenişehir’in Oto Tamirci Esnafları (4)

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Ahmet Özkan (1938), 1952 yılında merhum Hüseyin Ömürlüoğlu’nun yanında bu mesleğe başlamış, burada çalışırken askere gitmiş. Geldikten sonra, 1961-1968 yıllarında Pirlepeli Ali Teker’e ait iş hanında (İşbankası ve Postanenin olduğu yer) kendine ait iş yerinde çalışmış.

1968 yıllarında kendi mülkü olan Sanayi Çarşısı Fıçıcı Sokaktaki işyerinde faaliyetlerine devam etmiştir. 1995senesinde emekli olmuş. Bu güne kadar 50-60 tane çırak, kalfa yetiştirmiş. Hatırlayabildikleri Makinist İbrahim Güleşçi, Nedret Yüce, Necdet Acar, Karpi İsmail, Orhan Tümtürk, Muhsin Alpoğuz ve oğulları İbrahim ile Tuncay Özkan derken; küçük oğlu Tuncay Özkan aynı yerde baba mesleğini hâlâ sürdürmektedir.

Nedret Yüce (1948), Mesleğe Hulusi Savcı’nın yanında başladı. Sonra Ahmet Özkan’ın yanında devam etti. 1966-1968 yıllarında Bursa’ya giderek, Kavukçınar’da sadece Mercedes marka arabaları tamir eden Ekrem Ergün ustanın yanında yetişti. Burada çalışırken askere gitti. Terhis olduğunda Sanayi Çarsısı Akasya Sokak No:9 da ki kendilerine ait iş yerinde bu mesleğe başladı. 1971 yılında BMC’nin Yenişehir Servisi olunca, yedek parçacı dükkânını da açtı. 1985 Yılında Pirelli Lastiklerinin bayiliğini aldı. 1999 da Bağkur dan emekli oldu. Halen kendi iş yerinde oto yedek parça ticareti yapmaktadır.

Makinist İbrahim Güleşçi (1945-2011), Ahmet Özkan’ın yanında yetişerek buradan askere gitti. Terhisten sonra Sanayi Çarşısında kendi iş yerini açtı.1990’lı yıllarda BAĞ-KUR dan emekli olup, 2000’li yılların başında da iş yerini kapattı. 2010 yılının son gününde vefat etti. Sadece oto tamirciliği yapan esnafın dükkânların da mevcut olan alet ve edevatları sıralayacak olursak. Öncelikle ahşaptan yapılmış takım tezgâhı ve duvara sabitlenmiş geniş bir tahta ve üzerinde, çatal ve yıldız anahtar serileri; 6/7 , 8/9, 10/11, 12/13, 14/15, 16/17, 18/19, 20/21, 22/23, 24/25, 26/27, 28/29, 30,31, 32/33 numaralı olup, çivilere düzenli bir şekilde bulunur. Lokma takımları ise özel kutularında noksansız muhafaza edilir.

Bu serilerden 3-5 takım anahtar mutlaka hazır bulunur. Örneğin 6/7 anahtar deyince, ağız genişlikleri 6 mm. diğerinin ise 7 mm. olduğu anlaşılır. Ayrıca tornavida takımı, çekiç, tokmak, pense, ayarlı pense, kerpeten, İngiliz anahtarı, boru anahtarı, kargaburnu, yan keski, makas, caraskal, hidrolikli kriko ve pehlivan kriko mutlaka hazırda bulundurulan alet ve edevattı. Eskiden tamirhanelerde kanal yoktu. Arızalı araç kriko ile kaldırılır, yere tahta veya kontrplak konularak aracın altına öyle girilir, onarım yapılırdı. Yedek parçacı yoktu. Mutlaka eski parça onarılıp, yerine takılarak ikmali yapılırdı.

1950’li yılların sonuna doğru İş Bankasının olduğu yerde Cemiyetli Sebahattin Sınak ilk yedek parçacı dükkânını açmıştı. Bu dükkânı Seyfi Büyükkardeşler kiralayarak içindeki yedek parçaları ve malzemelerini devren almıştı. Sonra da dükkân Pirlepeli Ali Teker’in evin köşesine (İtimat-Süt) taşınmıştı.

Seyfi Büyükkardeşler 1967 yılında ölünce işin başına küçük kardeşi Burhan Büyükkardeşler geçmişti. 1968-69 yıllarında da Sanayi Caddesindeki kendi iş yerlerine iş yerlerine taşınarak, uzun yıllar burada çalışırken İpragaz Bayiliğini de yaptılar.

 

 

Tornacı olup, oto tamirciliğini de birlikte devam ettiren ilk usta merhum Ali Osman Yılmaz’dır. (1927-1995) İlçemizin en becerikli makine ustalarından Ahmet Yılmaz (1900-1972) Bursa Caddesindeki Sofuların Mehmet Can’ın kömür ile çalışan değirmenini satın alarak, mazotlu sisteme çevirerek, bütün aparatları kendisi yapmış ve muvaffak olmuştur. Değirmenciliği uzun yıllar yapan Ahmet Usta, büyük oğlu Ali Osman’ı da kendisi gibi makineci yetiştirmiştir.

İlk torna tezgâhını Yenişehir’e getiren Ahmet Usta’dır. Otomatik olmadığı için bu torna kasnakla çalışırdı. İş yeri Çayır Mahallesi Hacı İsa No: 20/B de idi. (Shell Benzin İstasyonun olduğu yer).

Küçük oğlu Nuri Yılmaz da (1936-1999) Bursa Sanat Enstitüsü torna bölümünü bitirerek ağabeyi ile birlikte çalışıyorlardı. Kalfaları Necmiyeli Mehmet, çırakları Şevket İşsever, Necdet İşsever, Yusuf Çeşmeci, İbrahim Öznalbant (Nikotin), Tahir Uçan, Coşkun Özkan ve Lütfü Mercan’dı.

Ali Osman Yılmaz çok yetenekli bir usta idi. Çalışan motorun sesinden arızanın nereden kaynaklandığını söyleyebilecek kadar da motorun kurdu idi. Bir gün Adil Şen’in Viskon marka su motoru arızalanır. Kime tamire götürdü ise, kısa bir süre çalışıp tekrar bozulurmuş. Derken Ali Osman Yılmaz ustaya bu motoru götürmüş, arızasını ve başına gelenleri anlatmış. Usta da kalfası Şevket İşsever den bir çekiç istemiş, çekici motorun ilgili yerine bir kez vurmuş. Kalfasına “Çalıştır motoru” demiş. O da ipi bir kez çekince motorda çalışmaya başlamış. Böyle ustalar artık yok. Sadece hatıraları konuşulur oldu.

1964 yılında askerden dönen kalfaları Şevket İşsever ile traktör tamirinde ortak oldular. 1967 yılında Polonya marka 2,5 M.lik otomatik torna tezgahı alarak. Orhan Akyüz’le birlikte Ak-Yıl Römorklarını imal etmeğe başladılar.

1972 de Shell Akaryakıt İstasyonunu faaliyete geçirdiler. Nuri Yılmaz Shell’in Madeni Yağlar Marmara Bölgesi Bayii oldu. İlçemizin varlıklı ve renkli simalarından olan Ali Osman Yılmaz balık kolikti. Nuri Yılmaz ise sporsever bir insandı. Gençlik Kulübünün de sağ-iç mevkiinde oynayan değişmez futbolcusuydu .

Ali Osman ustanın en büyük hobisi balık avlamaktı. Her hafta sonu ekibiyle balığa giderdi. O’nun ekibinde yer almak kolay değildi. Balık merakım olmadığı için onunla hiç gidemedim. Sadece bir kez misafir olarak eniştem Arap Hüseyin ile birlikte Hayriye Köyü kaynaklarındaki balık muhabbetlerine tanık olmuştum. O günde İnanılmaz keyif almıştım. Onların yanında kadeh kaldırmak, sigara içmek ne haddimize. Sadece hizmet ve ayak işleri bizim asli görevimiz olmuştu. Yakalanan balıkları Ali Osman ağabeyi kendi temizler ve pişirirmiş. O günde aynen öyle yaptı. Pişirdiği balıkların o lezzeti, balık sonunda banak tabir edilen, domates, biber karışımı acılı sosun tadı damağımda, anıları belleğimde hâlâ yazılıdır. O yıllar da böylesi muhabbet ve eğlenceler çok yapılırdı. Kocasuyun (Göksu) içildiği ve içinde imron, sarı, çapak ve yayın türü balıkların elle yakalandığı, yaz aylarında da plaj gibi kullanıldığı o mekânlar artık resimlerde kaldı.

 

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
vir_sl_
Virüslü
Yenişehir’in Oto Tamirci Esnafları (4)

Yorumlar kapalı.

Uygulamayı Yükle

Uygulamamızı yükleyerek içeriklerimize daha hızlı ve kolay erişim sağlayabilirsiniz.