İlçede ortaokul olmadığından, ilkokulu bitiren öğrencilerin birçoğu ortaokul tahsilini yapamıyordu. Ortaokulu okuma olanağını bulamayanlar, meslek sahibi olmak için çıraklık ve kalfalık dönemlerinden sonra esnaf ve sanatkâr olmayı ya da çiftçilik yapmayı tercih etmişlerdir. Ekonomisi düzgün olanlar ise Bursa veya Bilecik’te orta ve lise tahsillerini yaparak eğitimlerini tamamlamışlardır.
Yenişehirli öğrencilerin eğitimi için ilçemizde olması zorunlu olan bu okulun yapılmasına ilk adımı atan o dönemin Belediye Başkanı Osman Minez’dir. (1938-1946).
1940’lı yıllarda İznik Yolu ve Bursa Yolu olarak anılan iki caddenin kesiştiği bölgede hazineye ait 6355 m2 arsanın güneyine 378 m2 olan ilk inşaatın temeli atılmıştır. Bu girişim ilçe halkı tarafından büyük bir sevinçle karşılanmıştır. Yapım işleri hızla devam etmiş ve inşaatın bodrum katına ait olan bütün duvarları yığma tuğla ile iki metre yüksekliğinde örülmüş ancak hasır betonu dökülmeden yarıda bırakılmıştır.
Osman Minez’ten sonra Belediye Başkanı olan İbrahim Güvenç (Karaosmanoğlu 1946-1950)1948 yılı ortalarında Bursa Bölgesi başta olmak üzere, civar il ve ilçelerinde açılması düşünülen 50’ye yakın ortaokulun, ilçemizde de faaliyete geçmesi için, büyük bir fedakârlık örneği göstermiştir.
Yenişehir Ortaokulu ortadaki binada hizmet veriyordu. İbrahim Bozunoğulları’nın müdürlüğü zamanında karşıdaki ek bina, Kaymakam Şükrü Özhan döneminde de halkın bağışlarıyla sol başta olan bina inşa edilmişti.
Belediyeyi Çayır Mahallesi Şalvarlı Sokak’ta bulunan Aşiretlerin (Ergin ve İlhan Oğuz)mülkü olan Park Otel’ine taşıtmış, belediye binasını da okulun açılışıyla geçici olarak görevlendirilen Süleymanpaşa İlkokul Müdürü Süleyman Tuzkan’a (Kara Müdür) teslim etmiştir.
Süleyman Tuzkan ilçe halkıyla yaptığı işbirliğiyle Belediye Meclis Salonu’nu sınıf haline getirmiştir. Önce kayıt işlemlerine başlanmış, bu görev için mesai arkadaşı öğretmen Tevfik Tekinel’i geçici olarak görevlendirmiştir.
Tekinel’in ilk kayıt ettiği öğrenci 1 No.lu İbrahim Caner(Lastikçi Topal Muhtar’ın oğlu, AKSA’nın Emekli Genel Müdürü), son kayıt yaptığı öğrenci ise 68 No.lu Vural Eğitmen olmuştur. (Fargo lakaplı –Hababam Sınıfı Öğretmenlerinden Hayri Eğitmen’in oğlu).
Bu okula kadrolu olarak ilk tayin olan öğretmen Ahmet Akman’dır. Akman aslen Karacabeyli olup şimdilerde İstanbul’da yaşamaktaydı. Kendisiyle yaptığım telefon görüşmesinde Yenişehir Ortaokulu ile ilgili anılarını şöyle dile getirdi:
“1948 yılında Balıkesir Eğitim Enstitüsünden Toplu Dersler Öğretmeni olarak mezun olan 80 öğrenciden birisi de bendim. Yenişehir’e atanmam geç kaldığı için, ilk meslek hayatıma gecikmeli olarak bu okulda başlamıştım. Buraya geldiğimde okul olarak tahsis edilen Belediye binasında beni Süleymanpaşa İlkokulu Başöğretmeni Süleyman Tuzkan karşılamıştı. Okula kaydedilen öğrenci sayısı 68 idi. Bunların sadece 5’i kız öğrenciydi.
Dershane olarak üst kattaki meclis salonu hazırlanmıştı. 1948 yılının ekim ayının ortalarında bir pazartesi günü göreve başladığımda ilk dersimiz Türkçe idi. Halkın ilgisi o kadar çoktu ki! Derslerimizi izlemeye gelen vatandaşlarımızın ders dinlemelerine izin veriyorduk.
Halkın bu yakın ilgi ve desteği bizleri daha da heyecanlandırıyordu. Ben bütün derslerin hem öğretmenliğini, hem de okulun müdürlüğünü yapıyordum. Benden sonra okula kadrolu olarak verilen ikinci öğretmen ise okul müdürü olarak atanan Kadir Çağal olmuştu. Daha sonrada okula sırasıyla: Adnan Çalışkan(Tarih -Coğrafya-Yurttaşlık), Nezihe Öge(İngilizce), Özen Kontur (El İşleri), Turan Bey de Jimnastik öğretmeni olarak vekaleten atanmışlardı. Ben Matematik ve Fen derslerine, Müdür Bey de Türkçe ve Dil Bilgisi derslerine giriyordu. Okulun muhasebe ve mutemetlik hizmetlerini Malmüdürlüğü memurlarından Mehmet Akyüz uzun bir süre fahri olarak yapmıştı.”
*
Anılarımızda yaşayacak
Yenişehir’in çok önemli bir eğitim yuvası olan ve sırasıyla Yenişehir Ortaokulu, Yenişehir Lisesi ve son olarak da Osmangazi Lisesi adı altında 1950 yılından itibaren kesintisiz hizmet veren tarihi bina yıkılacak. Haberin yayınlanmasıyla birlikte yükselen duygusal tepkiler karşısında etkilenmemek mümkün değil.
Bizler, binlerce Yenişehirlinin duygularına tanıklık ederken Turgut Yüce’nin tarih kokulu “Yenişehir Belleği” adlı kitabında yer alan ve daha sonra gazetemizde de yayınlanan “Yenişehir Ortaokulu” adlı araştırma yazısını sizlerle yeniden paylaşmak istedik.
