Yenişehir Türk Hava Kurumunun tarihçesini Nisan 2011’de yayınlarken, yönetiminde, hem Ticaret Odasından hem de Ziraat Odasından birer temsilcinin görev aldığına tanık olmuştuk.
O günkü adıyla Tayyare Cemiyeti olarak anılan Türk Hava Kurumu ilçemizde 26.6.1926 tarihinde faaliyete geçtiğinde, Ticaret Odasını temsilen Alanyalı Mustafa Efendi (Aksoy) aza olarak seçilmiş, bu görevini 28.12.1930 tarihine kadar sürdürmüştür. Ondan sonra bu görevi Tabakların Ali Efendi (Aşkın) devam ettirmiştir.
1932 yılında ise İktisat Vekaletinin (Bakanlığı) emirleri ve Bursa Bölgesi Sanayi Müfettişliğinin talimatlarıyla ilçemizdeki Ticaret ve Sanayi Odası kapatılıp, mümessillik (temsilcilik) olarak İnegöl Ticaret ve Sanayi Odasına bağlanınca, ilk mümessil Alaiyeli (Alanyalı) Mustafa Aksoy ile katip Mustafa Rahmi Bey görevlidir.
Üyelerin sicil ve tescil işlemleri, mümessillerin aracılığı ile 1965 yılına kadar İnegöl Ticaret ve Sanayi Odasınca yapılır.
Odaya kayıtlı üye sayısı 204 olup, bunun 9’u birinci sınıf, 5’i ikinci sınıf, 14’ü üçüncü sınıf, 40’ı dördüncü sınıf ve 137’si de beşinci sınıf tüccardır.
1933 yılında ilçemiz nüfusu 32.000’dir 10 mahallesi, 1730 hanesi ve 66 köyü bulunmaktadır. İlçe Kaymakam Vekili İsmail Hayri Bey, Belediye Reisi ise Mehmet Gökgöz’dür.
O yıllarda 6 otel, 2 hamam, 294 dükkân ve mağaza, 17 kahvehane ve gazino, 14 fırın, 6 otomobil ve otobüs, 19 çift at koşumlu, 6 tek at koşumlu yaylı araba bulunmaktadır.
Ayrıca 2 zirai alet imalathanesi, 3 mazotlu değirmen, 1 un fabrikası (tribünlü) 2 yağhane ve 2 saraciye vardır.
Belediye binasının altında Adapazarı Tütün Ticaret Bankası ile Cumhuriyet Caddesindeki eski belediye dükkânlarında da Ziraat Bankası faaliyet göstermektedir.
Kasabanın dışarıya sattığı ürünler; 1.510.190 Kg. buğday, 242.900 Kg. arpa, 219.700 Kg. mısır, 3650 Kg. yün yapağı ve 3259 sandık yumurtadır.
Satın aldığı ürünler ise 131.030 Kg. şeker, 2500 Kg. kahve, 12.000 Kg. pirinç, 100.000 Kg. tuz, zeytinyağı 4470 Litre, 59.300 Metre manifatura’dır.
Şehrimiz esnaflarından Kavaf Şükrü Özyıldırım’ın İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’na 24.04.1944 tarihinde 2770 Sicil Numarasıyla kayıtlı olduğunu, 26.04.1946 tarihinde de tescilini yaptırdığını elimize geçen üye kayıt belgesinden anlıyoruz.
8 Mart 1950 tarihinde kabul edilen 5590 sayılı kanun, 15 Mart 1950 de 7457 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak “Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları, Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği” kanunu olarak yürürlüğe girer.
Bu kanunla kurulan yukarıda isimlerini açıkladığımız odalar, üyelerine amaçları ve görevleri dahilinde belirtilen hizmetleri sunmak için kurulmuş kamu kurumu niteliğinde, tüzel kişiliği olan meslek kuruluşlarıdır.
Yine ilçemiz esnaflarından Kavaf Mehmet Yetim’in İnegöl Ticaret ve Sanayi Odasına 5 Mayıs 1960 tarihinde kayıt yaptırarak, Oda Sicil No:1220, Adli Sicil No:990 ile bu belgesini alır. 16 sahife olan kimlik belgesinde, 5590 sayılı kanunun 9’ncu, 25’nci, 26’ncı, 76’ncı ve 78’nci maddeleri yer almaktadır. Son sayfasında da yıllık aidat Ocak ayında başlar, Mart ayı sonunda biter diye de not bulunmaktadır.
33-34 yıl aradan sonra nihayet Yenişehir Ticaret ve Sanayi Odasının ilçemizde tekrar açılması için müteşebbis heyet başkanı olarak Halil Yorgancı, heyet üyeleri ise Ali Tuncer, Bekir Turan, Mustafa Yurttaş, Arif Horoz, Münür İstek, Sadık Akman, Mehmet Erkan, Ahmet Ersöz, Abit Günece ve Hakkı Üzüm’dür.
Bu heyet 15 Mayıs 1965 tarihinde yazılı olarak Ticaret Bakanlığına müracaat eder. İlgili bakanlık 14 Haziran 1965 tarihli emirleriyle Yenişehir Ticaret ve Sanayi Odası’nın ilçemizde açılmasını uygun görür. İlk bürosu da Ulucami Mahallesi Gökgöz Sokak, No:2/C ve 2/D deki işyerleridir.
Yönetim Kurulu ilk toplantısını 26.01.1966 tarihinde yapar. Bu toplantıda Başkan Halil Yorgancı, Başkan Vekili Bekir Turan, üyeler Arif Horoz, Mustafa Yurttaş ve Münür İstek’tir. Toplam üye sayısı da 130’dur.
Meclis ise 31.01.1966 tarihinde ilk toplantısını yaparak, Meclis Başkanı Ali Tuncer, Başkan Vekili Ali Can, Divan Katipliklerine Bekir Turan ve Hakkı Üzüm seçilir.
Bakkaliye işi yapan Hakkı Üzüm aynı zamanda Genel Katipliğe (Sekreter) vekaleten 3 aylığına seçilir.
8 Mart 1966 tarihli gazetemizin 4’ncü sayfasında, Ticaret ve Sanayi Odasının; “Odanın her çeşit hizmetlerinde istihdam edilmek üzere 300 lira aylık ücretli bir memur alınacaktır. İsteklilerin en geç 8 Mart 1966 günü saat 17.00 ye kadar, bir nüfus hüviyet sureti, iyi hal teskeresi, sıhhat belgesi, okul diploması ve askerlikle ilgilisi olmadığına dair vesikalarla odaya müracaat etmesi ilan olunur.” Şeklinde bildirimine rastladık.
Bu ilanla yola çıkarak, Ticaret ve Sanayi Odasında memur olarak göreve başlayan ortaokuldan arkadaşımız Orhan Gençalp’ın olduğunu tespit ettik.
Kendileri ile bu ay içinde görüştüğümüzde Ulucami Mahallesi Gökgöz Sokak’taki ofiste 1966-1968 yıllarında 2 yıl çalıştığını teyit ederken, dükkân komşuları Ali Fuat Pirgon ile tam karşılarında da Diş Hekimi Feridun Ferik’in muayenehanesinin olduğunu da özellikle belirtiyordu. Devam edecek
